Bölgesel ve Küresel Gelişmelerin Bist100’e Etkisi

Türkiye’de gerek reel piyasada gerekse finansal piyasalarda işlerin iyi gitmediği aşikar…

Nice uzmanların ölçülebilir verilerle ortaya koyduğu bu duruma bir itirazımız yok.

Hatta biz de Para Takipçisi olarak dilimiz döndüğünce gidişatın iyi olmadığını, artık suların çekilmeye başladığını ve çatalın göründüğünü ifade etmeye çalışıyoruz.

Bu gidişatın sebepleri olarak yerel ve küresel alandaki siyasal gelişmeler, Türkiye’nin savunma ve ulusal güvenlik konularında ABD ve Rusya arasında kalması ve çıkarlarının çatışması, alınan yanlış kararlar sonucu makro ekonomik verilerdeki şiddetli bozulma, yine ekonomi alanında kısa vadede kurtarıcı olabilecek ancak uzun vadede sorunları büyütecek geçici çözümlerle yetinilmesi, AB ile zayıf da olsa devam eden sürecin belirsizliği, yerel seçimlerdeki özellikle  3 büyükşehirde yönetimin değişme olasılığı gibi nedenler sıralanabilir.

Bugün de bu gidişatın yatırım araçlarının şahı, güzide borsamıza, Bist100′ümüze ve ana akım hisselere neler yaptığına bakacağız.

Grafiğimiz biraz karışık görünmesine karşın bir Para Takipçisi için takip etmesi hiç de zor değil.

Ortadaki beyaz referans çizgimiz Bist100.

2019’a hızlı bir giriş yapan endeks 89-90 binli seviyelerden 105 bini zorladı, dün itibarıyla yolculuğuna 101-102 bin arasında devam ediyor. Son iki gündür sert satışlar etkin olsa da yaklaşık 70 günde, takriben 45 işlem gününde, yüzde 12 prim var. Bist 30 endeksi ile büyük banka hisseleri aynı şekilde hareket ettiğinden ekleme gereği duymadık.

Kıyaslama yapacağımız hisseler sayıca daha fazla olabilirdi ancak bu gözlerimizi yormaktan başka bir işe yaramazdı. Sizin için gözlerimizi kapatıp Türkiye’de “borsa” denince aklımıza gelen belli başlı bazı hisseleri ekledik.

Bir numara, küçük yatırımcının bir zamanlar dostu olan, şimdi ise pahalı hediyeler isteyen uzatmalı sevgili kıvamına gelen, maliyetin 30-35 arasında yoğunlaştığı ev yıkan Aselsan. Bir ara yüzde 10’a yakın prim yaptıysa da 70 günde yüzde 6’ya yakın kayıp yaşattı. Hele son bir haftada aşkımızı mahvettin.

İki numara, ihracat denince akla gelen ilk hisselerden, göz bebeğimiz Soda. 70 günde yüzde 10’a yakın kazandırdı yatırımcısına.

Üç numara, insanı dalgalı bir denizdeki gemi kaptanı gibi hissettiren Petkim. Özellikle son 20 günde yüzde 15’e varan düşüş yaşadı.

Dört numara, İş Bankasındaki belirsizlik sonlandığı takdirde kanatlarını açacak ve yeni ufuklara uçacak bir başka başarı hikâyesi Şişe. 70 günde yüzde 24 ile endeksin yüzde 10 üzerinde bir getirisi var.

Beş numara, babamın 20 yıllık dostu, dolayısıyla insanın sevmeden duramadığı, Türkiye’nin gururu Tüpraş. Yılbaşından beri yüzde 25 primli. Endeksin iki katı getiri sağladı yatırımcısına.

Altı numara, yatırımcısına geçmişi nedeniyle bir türlü güven vermeyen Kozal. Ocak sonuna kadar güzel bir yükseliş yakalamış olsa da 70 günde yüzde 10, endekse göre yüzde 22 kayıp yaşattı yatırımcısına.

Değerlendirme

6 kağıdı endeksle kıyaslamak çok zor değil. Zor olan grafiğe baktığınızda önemli noktaları görmek.

Grafiğe bir daha bakınca… Çekinmeyin, tekrar bakın, biz bekliyoruz.

Grafiğe tekrar bakınca iki tarih dikkat çekici. Biri 28 Ocak ve içinde bulunduğu hafta.

Grafikte yer almayan bankalar dâhil, ana akım hisseler bu tarihe kadar endekse ayak uydururken bu tarihten itibaren ayrışma başlıyor. İhracat temelli büyüyen hisseler yukarı yönlü ayrışırken diğer majör hisseler aşağı yönlü ayrışmaya başlıyor.

İkinci tarih ise 5 Mart ve içinde bulunduğu hafta.

Farklı trendlerle devam eden hisselerde bu tarihten itibaren aşağı yönlü trend kuvvetleniyor ve sert satışlar görünüyor.

Bu tarihleri özel kılan ne var diye haber akışını incelediğimiz zaman ise karşımıza benzer başlıklar çıkıyor.

Rahip Brunson ve Halkbank krizlerinden sonra başımızı en çok ağrıtacak konulardan S-400 füzeleri ile F-35 uçaklarının teslimi ve Suriye’deki toprak ve iktidar paylaşımı meseleleri ile ilgili karşılıklı açıklamaların yoğunlaştığı haftalar bunlar.

Beyaz Saray’dan, Pentagon’dan, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri’nden ya da diğer kişi ve kurumlar tarafından sosyal medya üzerinden, basın toplantıları veya mitingler esnasında yapılan açıklamalar doğası gereği yerli/yabancı yatırımcının davranışlarına yön veriyor, bu da doğrudan Bist100‘ü etkiliyor.

Para Takipçisi yatırım ve makro ekonomi alanında analizler yapabilir ama siyasetin pek sevdiği bir alan olduğu söylenemez.

Yegane temennimiz, ulusal ve küresel bazda karşılaşılan her meselenin rasyonel karar verme mekanizmaları ile değerlendirilip her konuda duygusallıktan uzak, en doğru seçimin yapılması.

Nehrin ne kadar derin olduğunu anlamak için iki ayağını birden sokma.

                                                                                                       Warren Buffet